ذخائر استراتژیک نفت

یکی از مباحث بسیار مهم در بازارهای انرژی که مربوط به امنیت انرژی استُ ذخایر استراتژیک نفت می باشد که امروزه جایگاهی بسیار پیچیده و اساسی در جهان پیدا کرده است.

ذخایر استراتژیک نفت(SPR)  ذخایری است که اجازه استفاده از آن هنگامی صادر شود که عرضه مستمر نفت­خام به دلایل سیاسی یا نظامی با اختلال مواجه شده باشد. بدین­سبب، در شرایط عادی معمولاً نمی­توان از ذخایر استراتژیک برای مدیریت قیمت نفت خام در بازار استفاده کرد. تاریخچه ذخیره­کردن نفت برای مواقع بحرانی به دوران جنگ­های جهانی اول و دوم بر می­گردد، ولی ذخیره­سازی به روال فعلی توسط آمریکا در سال 1975 و پس از بحران نفتی 74-1973 که در نتیجه جنگ بین اعراب واسرائیل رخ داد، انجام شد و هدف آن رفع احتیاجات ضروری امریکا به هنگام کاهش عرضه نفت در بحران­های سیاسی یا اقتصادی بود. بخش عمده ذخایر استراتژیک نفت آمریکا درغارهای گنبدنمکی(Salt Dome Cavern)  نگهداری می­شود زیرا که هزینه احداث مخازن برای ذخیره نفت در مقایسه با استفاده از غارها دو برابراست.

ذخایر استراتژیک نفت معمولا به منابع نفتی گفته می شود که به منظور مصارف اضطراری ذخیره می شوند. ابتدا کشور آمریکا اقدام به ایجاد چنین ذخایری کرد، اما گسترش نوسانات بازار نفت و رشد تقاضا، سایر کشورهای بزرگ واردکننده نفت را نیز به فکر ایجاد چنین ذخایری انداخت و در سال های اخیر کشورهای دیگر نیز اقدام به احداث ذخایر استراتژیک نفت کردند. آمریکا با ۷۲۷ میلیون بشکه ظرفیت ذخیره استراتژیک نفت، دارای بزرگترین ذخایر استراتژیک نفت در جهان است که البته این رقم در چهارم آگوست جاری به ۸/۶۸۷ میلیون بشکه شامل ۶/۲۷۹میلیون بشکه نفت خام شیرین و ۳/۴۱۴میلیون بشکه نفت خام ترش رسید. آمریکا روزانه حدود ۲۰میلیون بشکه نفت مصرف می کند که ذخایر استراتژیک نفت این کشور در صورتی که در حد اعلای ظرفیت خود باشند، توان تامین ۳۶روز مصرف نفت این کشور را دارند. به دنبال بحران انرژی سال ۱۹۷۳ آمریکا اقدام به احداث ذخایر استراتژیک نفت کرد و به تدریج طی سال های بعد ذخایر نفت را توسعه داد، اما هیچگاه ذخایر نفت این کشور پر نشده بود، تا اینکه در سال ،۲۰۰۱ جورج بوش، رئیس جمهور آمریکا دستور داد ظرفیت استراتژیک این کشور تکمیل شود. در ۱۷ آگوست ۲۰۰۵ ذخایر استراتژیک نفت آمریکا به رکورد ۷۰۰ میلیون بشکه رسید که ۹۶درصد ظرفیت ۷۲۷میلیون بشکه ای آن محسوب می شد. تقریبا ۶۰درصد این ذخایر از نوع نفت با گوگرد پایین محسوب می شود.

ذخایر استراتژیک نفت در سال های عمر خود دو بار در سال های ۱۹۹۱ و ۲۰۰۵ نقش خود را برای رفع نوسانات بازار نشان دادند و روانه بازار شدند تا از افزایش قیمت نفت جلوگیری نمایند. در سال ۱۹۹۱ به علت جنگ خلیج فارس و قطع تولید نفت کویت و در سال ۲۰۰۵ نیز به علت توفان های ریتا و کاترینا دولت آمریکا از ذخایر استراتژیک نفت خود به منظور جبران کمبود نفت در بازار استفاده نمود.

هم اکنون در سطح جهان کشورها و شرکت های مختلف بالغ بر ۱/۴ میلیارد بشکه ذخایر استراتژیک نفت دارند که ۴/۱میلیارد بشکه آن در اختیار دولت ها و ۷/۲ میلیارد بشکه نیز در اختیار شرکت های نفتی قرار دارد. اکثر ذخایر فوق در اختیار کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی قرار دارد. ۲۶کشور عضو سازمان توسعه و همکاری اقتصادی در مارس ۲۰۰۱ توافق کردند که هر یک معادل ۹۰روز واردات نفت خود، ذخایر استراتژیک نفت تشکیل دهند.

در تهیه این مطلب از http://irlister.com/article/16970 نیز استفاده شده است.

]]>