حکمرانی خوب در صنعت نفت

لزوم توجه به بهره­برداری بهینه از منابع نفت و گاز و به عبارت صحیح­تر، صیانت از مخازن و میادین هیدروکربوری یکی از مهم­ترین مسائلی است که در حوزه مدیریت این منابع مطرح است. تئوری­های گوناگونی در این زمینه مطرح شده است. برخی از این تئوری­ها به صورت خاص به مفاهیم اقتصادی آن توجه داشته­اند ولی در طی سال­های اخیر مفهومی به نام «حکمرانی خوب[1]» مطرح شده است که بسیاری از صاحب­نظران، آن را به عنوان یکی از تئوری­های مهمی به حساب می­آورند که می­تواند در تولید صیانتی از حوزه­های نفت و گاز بسیار موثر باشد. بررسی مفاهیم مربوط به حکمرانی خوب می­تواند به عنوان مقدمه­ای برای شکل­گیری چنین تئوری­ای در نظام حاکمیتی جمهوری اسلامی ایران باشد.

حکمرانی خوب دارای مولفه­هایی نظیر مشارکتی­بودن، اجماع­محوری، پاسخگویی، شفافیت، مسئولیت­پذیری، کارایی و اثربخشی، جامعیت و عدم تبعیض میان شهروندان و نهایتا حاکمیت قانون است. این مفاهیم تضمین­کننده حداقل فساد و حداکثر احترام به اقشار آسیب­پذیر در مراحل مختلف تصمیم­گیری بوده و خود را در قبال نیازهای کنونی و آینده جامعه و حتی نسل­های آتی مسئول می­داند. حل معضل بیکاری، اشتغال­زایی، کاهش نرخ تورم و کنترل نقدینگی، ارتقای شاخص­هایی مانند رشد اقتصادی، سرمایه­گذاری مستقیم خارجی، تولید ناخالص داخلی، افزایش درآمد سرانه و کاهش فساد مالی- سیاسی و اداری از نشانه­های تعالی حکمرانی، استفاده صحیح از منابع نفتی و حرکت به سوی اهداف چشم­انداز می­باشند. (ترکان و دیگران، 1390: 52)

]]>