کشور عراق در جمع پنج کشور دارنده بیشترین ذخایر نفت خام و ۱۵ کشور دارنده ذخایر گاز جهان قرار دارد. برنامه ۱۰ ساله توسعه میادین نفت و گاز این کشور از سال ۲۰۰۸ آغاز شده و تاکنون ۴ دور مناقصه طی سالهای ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۲ برگزار نموده است. تولید نفت این کشور در سال ۲۰۱۲ به ۲/۳ میلیون بشکه در روز رسید و این کشور با پیشی گرفتن از ایران به سومین صادرکننده نفت جهان تبدیل شد. نااطمینانی جدی در خصوص حجم ذخایر و تولید نفت خام عراق وجود دارد و منابع مختلف، آمار متفاوتی را ارائه میکنند. عراق برای توسعه میادین نفتی خود با چالشهای جدی روبرو است که برخی از آنها عبارتنداز: کمبود پایانههای صادراتی، کمبود برق، کمبود آب برای تزریق به میادین نفتی، ناامنی، محدودیتهای حفر چاه و سایر تأسیسات بالادستی، ابهامات حقوقی و قانونی، محدودیتهای نیروی انسانی متخصص و عدم تأمین مالی کافی.حضور مؤثر و متعدد شرکتهای چینی در میادین عراق به خوبی نشاندهنده توجه ویژه و راهبردی چین به منابع هیدروکربوری عراق برای تأمین مصارف آینده این کشور است. این مسأله میتواند موجب شود تا به تدریج نفت عراق جایگزین نفت ایران در چین گردیده و راهبرد انرژی چین از ایران به سمت عراق متمایل شود. به عبارت دیگر شرایط برای تداوم و افزایش گستره تحریم نفتی ایران به خوبی فراهم شده است.
این مقاله توسط آقایان دکتر علی طاهری فرد، دکتر مهدی اخوان و دکتر حجت الله برامکی در نشریه سیاستنامه علم و فناوری منتشر شده است.