آشنایی با نفت خام برنت

نفت خام برنت

Brent Crude Oil: از عمده ترین نفت های خام تولیدی دریای شمال محسوب می شود که از سیستم نینان و “بندر سالم وو”[۱]در دریای شمال عرضه میWindows 10 download شود. این نفت خام به عنوان “نفت خام شاخص دریای شمال” محسوب شده و بیش از ۵۰ درصد از معاملات جهانی نفت خام بر پایه این نفت خام قیمت گذاری می شود. درجه API این نفت خام حدود ۳۸ و مقدار گوگرد آن ۰٫۴۵ درصد است.

سبد نفت خام شاخص دریای شمال:

North Sea Crude Basket; dated Brent;BFOE

Brent,Forties,Oseberg,Ekofisk(BFOE)

در پی کاهش تولید نفت خام برنت از حدود ۷۰۰هزار بشکه در روز در دهه ۹۰ میلادی به حدود ۲۰۰ هزار بشکه در روز در اوایل سال ۲۰۰۰ و بروز نگرانی هایی از سوی دست اندرکاران بازار در زمینه کاهش نقش این نفت خام به عنوان یک نفت خام پایه، نشریه نفتی پلاتس[۲] از اواسط سال ۲۰۰۲ ارزیابی نفت خام برنت را بر اساس ترکیبی از سه نوع نفت خام برنت، فورتیس و اوزبرگ که به اختصار [BFO [۳ نامیده می شود، مدنظر قرار داد.به عبارت دیگر از آن تاریخ به بعد، دیگر هیچ ارزیابی جداگانه ای برای نفت خام برنت لحاظ نشده و هر جا که به لفظ Brent (شاخص برنت Asus R509CA AC Adapter در بازار کاغذی)[۴] یا dated Brent (شاخص برنت در بازار فیزیکال) اشاره می شود، منظور ترکیبی از سه نفت خام یاد شده است. در سال ۲۰۰۷ نیز نفت خام دیگری از دریای شمال به نام اکوفیسک[۵] به آنها اضافه شد و از آن تاریخ، نام اختصاری آن به BFOE تغییر یافت، که مشخصات پایه ی آن در جدول زیر ارائه شده است. معمولا در اول نیمه هر ماه، برنامه برداشت نفت های خام یاد شده برای ماه بعد اعلام می شود، که تغییرات در میزان این برداشت ها نیز تأثیر بسیاری بر قیمت نفت های خام BFOE  می گذارد.(۱)

مشخصات پایه نفت های خام دریای شمال(BFOE)

۰۷۰-۴۶۴
۰۷۰-۲۴۳

نفت خام	درجه API	مقدار گوگرد(درصد)
برنت (Brent)	۳۸٫۰۸	۰٫۳۸
فورتیس (Fortties)	۴۴٫۰	۰٫۱۹
اوزبرگ(Oseberg)	۳۸٫۴	۰٫۲۳
اکوفیسک(Ekofisk)	۳۷٫۸	۰٫۲۵

منبع:نشریه پلاتس

تاریخچه:

تولید نفت دریای شمال از اواخر دهه ۱۹۷۰ آغاز شد. در آن زمان دولت انگلستان از طریق شرکت ملی نفت انگلستان[BNOC [۶ نقش فعالی در خرید فروش نفت ایفا می کرد. بهره برداری از نفت دریای شمال به صورت اعطای امتیاز اکتشاف و بهره برداری به شرکتهای نفتی صورت می گرفت. به دلایل متعدد، از جمله نظام مالیاتی، صاحبان امتیاز بهره برداری از حوزه های نفتی دریای شمال ترجیح می دادند که نفت تولیدی خود را به شرکتهای دیگر بفروشند و سپس نفت مورد نیاز خود را از بازار تهیه کنند. این امر به طور طبیعی منجر معاملات نفت در محموله های استاندارد شد تا تسهیلات بیشتری برای خریداران و فروشندگان در بازار نفت فراهم شود. شرکتهای نفتی BP و “شل”[۷] از مهم ترین تولیدکنندگان و معامله گران نفت دریای شمال بودند.

با گسترش رقابت در بازارهای جهانی نفت در دهه ۱۹۸۰، ضرورت نظام” پوشش ریسک” [۸]برای معاملات نفتی، بویژه برای واردات نفت خام به اروپا، بیشتر احساس شد. حدود ۶ هفته طول می کشید که نفت خلیج فارس به اروپا برسد و طبعاً تغییرات احتمالی قیمت در خلال این مدت می توانست شرکتهای نفتی را در معرض ریسک بسیار جدی قرار دهد. در سال ۱۹۸۲ بورس نایمکس معامله آتی های نفت خام WTI را آغاز کرد و لذا امکان پوشش ریسک برای معاملات نفتی فراهم شد، اما این بورس پوشش ناقصی برای معامله گران در اروپا محسوب می شد زیرا WTI  نفت خام بازار داخلی آمریکاست و برای معامله گرانی که منشأ ریسک آنها مربوط به خارج از آمریکا می شود، چندان رضایت بخش نیست.

از نظر قانونی نفت خام WTI را نمی توان به خارج از آمریکا صادر کرد. تنها نفت خامی که اجازه صدور از آمریکا دارد، نفت خام آلاسکا می باشد آن هم به شرطی که از نفتکش های آمریکائی استفاده شود. با این همه، WTI شاخص Lenovo ThinkPad Tablet 2 3679-26U AC Adapter خوبی برای عرضه و تقاضا نفت خام در آمریکاست، و چون آمریکا با مصرف بیش از ۲۵ درصد نفت خام تولید شده در جهان، بزرگترین بازار نفت را به خود اختصاص داده است، هر گونه تغییری در بازار WTI نقش به سزایی در تحولات بازار جهانی نفت خواهد داشت. در مقایسه با WTI، می توان گفت که نفت خام برنت از اهمیت جهانی بیشتری برخوردار است زیرا قابلیت صدور به بازارهای اصلی نفت خام جهان را داراست.

در ابتدا، تولید نفت دریای شمال عمدتاً از سه حوزه برنت و “نینیان” [۹] و “فورتیس”[۱۰]صورت می گرفت. معامله نفت از این سه میدان در چارچوب قراردادهای  [۱۱]BNF انجام می شد، اما کیفیت نفت تولیدی از این سه میدان تا حدی متفاوت ازToshiba Satellite L50-A-1DG AC Adapter یکدیگر بود و لذا بسیاری از پالایشگران نگران بودند که نفت استخراج شده از میدانی که کیفیت پایین تری دارد نصیب آنها شود. سرانجام، قراردادهای سلف که فقط مربوط به نفت خام برنت بود، طراحی شد و بازار نفت برنت به وجود آمد. هنگامی که شرکت BNOC نفت خام برنت را مبنای قیمتهای رسمی خود قرار داد، اهمیت برنت به مراتب بیشتر شد.

در اوائل دهه ۱۹۸۰ و تحت تأثیر جریان خصوصی سازی و آزادسازی اقتصادی در انگلستان و فشار حزب محافظه کار، شرکت نفتی انگلستان BNOC منحل شد و بازار نفت در این کشور به صورت کاملاً رقابتی در آمد. تعداد معامله گران در بازارهای اسپات به سرعت افزایش یافت و شرکتهای تخصصی که در پی بهره برداری از فرصتهای تجاری در معاملات نفت خام بودند، جایگاه ویژه ای در بازار پیدا کردند. تمام این عوامل موجب شد که برنت نفت خام شاخص شود . نقش بسیار مهمی در معاملات نفت در بازارهای رقابتی ایفا کند.

به موازات کاهش تولید نفت از حوزه برنت، عرضه”برنت مخلوط” [۱۲]به بازار آغاز شد. برنت مخلوط ترکیبی از نفت خام تولید شده از حوزه های برنت و نینیان است. عرضه این نفت خام که بسیار سبک و با سولفور پایین و از نظر کیفیت بسیار شبیه نفت خام  WTI می باشد، از ژوئیه ۱۹۹۰ آغاز شد. اکنون برنت مخلوط بالاترین سهم را در صادرات نفت از دریای شمال دارد. ۳۴ شرکت نفتی در تولید برنت مخلوط فعالیت دارند و از تولید آن سهم می برند. شرکتهای “اگزان” [۱۳] و شل و BP مهم ترین شرکتهای این مجموعه اند. این سه شرکت حدود ۳/۲  کل تولید برنت مخلوط را به خود اختصاص داده اند.

علی رغم افزایش در ضریب بازیافت حوزه های برنت و نینیان، قدر مسلم این است که در آینده ای نه چندان دور نفت خام برنت مخلوط با کاهش بسیار جدی رو به رو خواهد شد. سؤال این است که کدام نفت خام می تواند جایگزین برنت در معاملات جهانی شود؟ در پاسخ می توان گفت که نفت خام دیگری در دریای شمال یا سبدی شامل انواع مختلف نفت خام یا نفت خامی در جای دیگری در جهان می تواند گزینه های مناسبی باشد؛ اما آنچه نقش تعیین کننده دارد، رقابتی بودن بازار معاملات آن نفت خام است.(۲)

[۱] – Sullom Voe Terminal

[۲] -platts

[۳] – (Brent,Forties and Ozeberg(BFO

[۴] – Key Paper Assessment

[۵] – Ekofisk

[۶] -BNOC: British National Oil Corporation

[۷] -Shell

[۸] -Hedjing

[۹] -Ninan

[۱۰] -Forties

[۱۱] -BNF:Brent-Ninan- Forties

[۱۲] – Brent Blend

[۱۳] -Exxon

منابع:

۱-کاملی علیرضا (۱۳۹۱)، فرهنگ تجارت نفت و گاز، تهران، مؤسسه مطالعات بین المللی انر‍ژی.

۲-درخشان مسعود(۱۳۹۰)، مشتقات و مدیریت ریسک در بازار نفت، تهران، مؤسسه مطالعات بین المللی انر‍ژی.