مطالعه تطبیقی برنامه های توسعه ازمنظر عدالت بین نسلی در بخش نفت و گاز: طراحی شاخص و ارائه پیشنهاد سیاستی

• محمد نوروزی  ¹ 
• امیرحسین خورشیدی اطهر ²

^۱ گروه مدیریت صنعتی، دانشکده معارف اسلامی و مدیریت، دانشگاه امام صادق، تهران، ایران.

^۲ دانشجوی دکتری مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز، دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد، دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران.

چکیده: تاکنون برنامه‌های توسعه از مناظر گوناگونی مورد بررسی­ قرار گرفته است. پژوهش حاضر با رویکرد کمی و کیفی به بررسی این برنامه‌ها از منظر عدالت بین­نسلی در بخش انرژی (با تاکید بر صنعت نفت و گاز) ‌پرداخته­است.در این پژوهش پس از مطالعات کتابخانه‌ای و مصاحبه‌های تخصصی، شاخص‌هایی برای تحقق عدالت بین‌نسلی در بخش انرژی طراحی گردید و توسط متخصصان این حوزه اعتبارسنجی شد و نهایتا این شاخص‌ها با استفاده از روش تاپسیس (Topsis) رتبه­بندی گردید. پس از آن در قالب گروه‌ کانونی به مطالعه دقیق برنامه­های توسعه و احصای بندهایی که به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به عدالت بین‌نسلی در بخش انرژی با تاکید بر نفت و گاز اشاره داشته‌اند اقدام شده است. اعتبارسنجی مجدد بندها و تطبیق آنها با اولویت‌های بدست آمده مرحله دیگری از این پژوهش است.نتایج پژوهش حاضر نشان می‌دهد که برنامه­های توسعه از منظر عدالت بین­نسلی در بخش انرژی در طول برنامه اول تا ششم با رویکردها و اولویت­های متفاوتی به موضوع پرداخته‌‌اند و البته برنامه­ های متأخر، جامعیت بیشتری داشته­اند، مهم­ترین تفاوت در این سیر، اهمیت یافتن توجه به شیوه هزینه درآمدهای حاصل از منابع نفتی در برنامه­های پایانی بوده­است. این مقاله در پایان نیز براساس شاخص­های احصایی و رتبه­بندی نخبگانی، پیشنهاداتی برای برنامه هفتم توسعه از منظر عدالت بین ­نسلی، ارائه می­دهد.

http://sspp.iranjournals.ir/article_251121_bb043a35d321cbb3046ddddf5a4f2fed.pdf