ایران از اصلیترین دارندگان ذخایر نفت و گاز دنیا، در سالیان اخیر سرمایهگذاری گستردهای در حوزۀ اکتشاف و بهرهبرداری از میادین خود کرده است. این در حالی است که این کشور حدود ۲۸ میدان مشترک با کشورهای همسایۀ خود دارد و طرف مقابل در دو دهۀ گذشته سرمایهگذاری وسیعی را به صورت یکجانبه شروع کرده و لذا منطقاً بهرهبرداری متمرکز از این میادین و سرمایهگذاری در این بخش، از اهمیت بسیاری برخوردار است. به منظور تحقق این هدف، باید موانعی که در عمل و طی سالهای اخیر برداشت صحیح از این میادین را ناممکن کرده است، شناسایی و راهکارهایی برای برونرفت از آن به اجرا گذاشته شوند. در این پژوهش موانع پیشروی بهرهبرداری از میادین مشترک در دو بعد قراردادی و غیرقراردادی بررسی شدهاند و راهکارهایی حقوقی مانند اصلاح مدل قراردادی بالادستی کشور و افزایش ثبات قراردادها در کنار راهکارهای سیاسی و دیپلماتیک و روشهای نوین تأمین مالی و مدیریت منابع مالی داخلی برای بهبود تولید از میادین پیشنهاد شده است.
این مقاله در شماره پاییز و زمستان ۱۳۹۵ نشریه مطالعات حقوق انرژی منتشر شده است.