مطالعات سیاستی نفت و گاز- حقوق، اقتصاد و مدیریت قراردادهای بین المللی نفت و گاز International Contracts Management Studies
| در این مطالعه اثر پیشرفتهای تکنولوژیکی و تخلیه مخزن در بخش بالادستی صنعت نفت ایران بر هزینه متوسط تولید، برای دوره زمانی ۱۳۹۶-۱۳۴۶، مورد بررسی قرارگرفته است. برای این منظور ابتدا روند انتشار تکنولوژی در دنیا، در دوره ۲۰۱۷-۱۹۵۳با استفاده از پنج متغیر که بیشترین تأثیر را در فعالیت‌های بخش بالادستی نفت در دنیا داشته‌اند، محاسبه شده است. سپس با استفاده از روند به‌دست‌آمده و به کمک مدلهای اقتصادسنجی، اثر پیشرفتهای تکنولوژیکی و تخلیه مخزن، بر متوسط هزینه تولید نفت و گاز در ایران، بررسی شده است. نتایج نشان می‌دهند که متغیر تکنولوژی، در کنار سایر متغیرهای توضیحدهنده رفتار هزینه، یک متغیر مهم و تأثیرگذار در کاهش هزینه متوسط تولید در بخش بالادستی از دهه ۱۳۴۰ تا اواسط دهه ۱۳۶۰ بوده است. یکی از دلایل مشخص این نتیجه، همسو بودن روند انتشار تکنولوژی در بخش بالادستی ایران با روند آن در دنیا تا سال ۱۳۶۸ می‌باشد. علاوه بر این نتایج تخمین نشان دادند که از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۹۶، میان تغییرات هزینه و سطح تکنولوژی دنیا در بخش نفت، به دلایل متعدد از جمله دلایل سیاسی، جنگ، تحریمهای اقتصادی علیه ایران و مشکلات مربوط به انعقاد قراردادهای نفتی و عدم توجه کافی به موضوع انتقال تکنولوژی، هیچ ارتباط معناداری وجود ندارد. در این دوره، ورود تکنولوژیهای روز دنیا به ایران در بخش بالادستی محدود و ناکامل بوده و در نتیجه فرآیند اکتشاف، توسعه و تولید به کندی صورت پذیرفته و باوجود افزایش سرمایهگذاری واقعی، هزینه متوسط تولید روندی افزایشی و با شتاب داشته است. در پایان نیز از یک رویکرد شبیه‌سازی ساده استفاده شده که در آن رفتار هزینهای تولید در دو سناریو مقایسه شده است. سناریوی اول، شرایط موجود یعنی عدم ورود تکنولوژی به ایران از اواخر دهه ۱۳۶۰ و سناریوی دوم، استفاده از تکنولوژی روز دنیا می‌باشد. نتایج این شبیه‌سازی نشان می‌دهند که درصورت استفاده از تکنولوژی روز دنیا، هزینه متوسط تولید در ایران میتوانست به مقدار قابل توجهی کمتر باشد و بهرهوری در این بخش در سطح بالاتری قرارگیرد. طبقه‌بندیJEL: O33، D24 ،Q49، L71 کلیدواژهها: انتشار تکنولوژی، اثر تخلیه مخزن، بالادستی نفت و گاز، هزینه تولید نفت و گاز |
|
| Calculation Technology Diffusion in Upstream and It’s Effect on the Cost of Oil and Gas Production in Iran | |
| واژه‌های کلیدی: انتشارتکنولوژی، اثر تخلیه مخزن، بالادستی نفت و گاز، هزینه تولید نفت و گاز |
